Ciało a relaksacja

Stres – co to właściwie znaczy?

Słowo stres funkcjonuje dziś niemal jak synonim codzienności. Mówimy: „mam stresującą pracę”, „dzieci mnie stresują”, „muszę się odstresować”. Ale czym tak naprawdę jest stres?

Z psychologicznego punktu widzenia stres to reakcja organizmu na sytuację, która przekracza nasze zasoby radzenia sobie (Lazarus, Folkman, 1984). To może być presja w pracy, trudna rozmowa, nagła zmiana, ale też przewlekły brak snu, przeciążenie obowiązkami czy… ciągłe napięcie emocjonalne.

Stres aktywuje układ nerwowy do działania: przyspiesza tętno, zwiększa napięcie mięśni, pogłębia oddech. Krótkoterminowo – w pewien sposób może być dobre. Daje energię, mobilizuje. Problem zaczyna się wtedy, gdy ciało i psychika nie mają wystarczająco czasu na regenerację. Wtedy stres staje się przewlekły, a jego skutki – szkodliwe.

Jak stres wpływa na nasze ciało i umysł?

Organizm pod wpływem długotrwałego stresu funkcjonuje w stanie ciągłego napięcia. Może to objawiać się w bardzo różnych sferach:

• bezsennością,
• trudnościami z koncentracją,
• napięciem i bólem mięśni,
• drażliwością, nadmierną emocjonalnością,
• uczuciem zmęczenia, nawet po odpoczynku,
• problemami żołądkowymi, migrenami.

To, co istotne – stres nie „siedzi” tylko w głowie. On mieszka w ciele. Dlatego też jednym z kluczowych sposobów radzenia sobie z nim, jest praca właśnie z ciałem.

Ciało jako kompas emocji

Nasze ciało jest mądre. Reaguje często szybciej niż świadomość. Zaciśnięta szczęka, spięte barki, płytki oddech – to sygnały, że coś się dzieje. Nie musimy rozumieć emocji, by je odczuwać. Ale możemy się nauczyć je zauważać i z nimi pracować.

W psychologii mówimy o dwukierunkowej komunikacji – nie tylko emocje wpływają na ciało, ale też ciało może wpływać na emocje. I właśnie na tym opierają się różne techniki pracy z ciałem.

Jak można pracować z ciałem, by redukować stres?

Poniżej znajdziesz kilka sprawdzonych, psychologicznie ugruntowanych metod, które możesz poznać i stopniowo wprowadzać do codzienności.

• Progresywna relaksacja mięśni Jacobsona

To technika polegająca na świadomym napinaniu i rozluźnianiu kolejnych grup mięśni – od stóp po głowę. Pomaga rozpoznawać napięcie i uczyć się go uwalniać. Regularnie stosowana, obniża poziom stresu i poprawia jakość snu.

• Trening autogenny Schultza

To forma autosugestii – uczymy się wywoływać fizyczne odczucia spokoju (ciepła, ciężkości), co przekłada się na realne rozluźnienie organizmu. Prosty, ale wymagający cierpliwości trening koncentracji i wyciszenia.

• Mindfulness – uważność na tu i teraz

To praktyka obecności. Skupiamy uwagę na chwili obecnej – na oddechu, ciele, odczuciach. Uważność pozwala przerwać błędne koło zamartwiania się i zmniejsza automatyczne reakcje stresowe. Potwierdzona dziesiątkami badań jako skuteczna forma redukcji napięcia.

• Terapia tańcem i ruchem (DMT)

To forma terapii, która wykorzystuje ruch jako środek wyrazu. Pozwala bezpiecznie eksplorować emocje, które trudno nazwać. Szczególnie pomocna przy przewlekłym napięciu, traumie, trudnościach w regulowaniu emocji.

Dlaczego to działa? 

Wszystkie wyżej opisane techniki mają jeden wspólny cel – aktywację układu przywspółczulnego, czyli tej części naszego systemu nerwowego, która odpowiada za spokój, trawienie, sen i regenerację.

Kiedy ciało dostaje sygnał: „jest bezpiecznie”, zaczyna się uspokajać. Spowalnia się oddech, rozluźniają mięśnie, wycisza się gonitwa myśli. Regulacja ciała = regulacja emocji.

Badania pokazują, że osoby praktykujące techniki relaksacyjne mają niższy poziom kortyzolu, lepiej śpią i są bardziej odporne na stres.

Zadbaj o siebie – zapraszamy na warsztaty „Spokojna Głowa”

Jeśli ten temat rezonuje z Tobą – świetnie. Jeśli czujesz, że potrzebujesz więcej niż tylko przeczytać – tym bardziej.

Już wkrótce w naszym Centrum Zdrowia Psychicznego ruszają warsztaty relaksacyjne „Spokojna Głowa”.  Będzie to przestrzeń, gdzie poznasz różne techniki pracy z ciałem, nauczysz się regulować stres i odzyskiwać wewnętrzny spokój – we własnym tempie, bez presji, z uważnością.

Śledź naszą stronę i media społecznościowe – szczegóły wkrótce!